برای آنکه بناهای تاریخی را سیل نبرد چه کردهاید؟
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۴۱۱۴۸
هنوز از سرنوشت بناهای تاریخی که در سیل تابستان تخریب شدند، اطلاع دقیق و کاملی در دست نیست. آغاز فصل سرما و بارش نگرانی درباره وضعیت این بناها و محوطههای تاریخی را که قبلا در سیل آسیب دیدهاند و یا در معرض خطر دوباره قرار گرفتهاند دو چندان کرده، اکنون این پرسش مطرح است چه تدبیری برای پیشگیری از تکرار حادثه، انجام شده است؟
«سیل» پدیده طبیعی است که علاوهبر آسیب زیادی که به زیستگاه، اموال و جان انسانها وارد میکند، بسیاری از بناها و محوطههای تاریخی را به خطر میاندازد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حال در آستانه فصل بارشهای پاییزی و زمستانی پرسش این است استانها به ویژه آنهایی که در سالهای اخیر سیلخیز بودهاند، برای استحکامبخشی و محافظت از بناهای تاریخی و پیشگیری از تکرار واقعه چه تدبیری کردهاند؟
از ابتدای پاییز ۱۴۰۱ برخی از استانها از جمله ایلام، اصفهان، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و لرستان درگیر سیل شدهاند، این نگرانی همچنان وجود دارد آثار تاریخی بیشتری قربانی سیل شوند، به ویژه آنکه از تابستان تا پاییز امسال فرصت زیادی نبوده تا برای مقاومت و محافظت از آثاری که قبلا در سیل تابستان ۱۴۰۱ و حتی سالهای گذشته آسیب دیدهاند، اقدام شود. برخی از این آثار که پس از سیل به حال خود رها شدهاند، به تدریج استحکامشان را از دست داده و روند تخریب آنها نیز سرعت گرفته است.
ایران اکونومیست با درنظر گرفتن این احتمالات با استانهایی که بیشتر در معرض سیل و بارندگی قرار دارند، درباره اقدامات و تمهیداتی که برای حفاظت از بنا و محوطههای تاریخی داشتهاند، گفتوگوهایی انجام داده است. در این میان برخی استانها از جمله گیلان و گلستان با وجود پیگیریهای مستمر ایران اکونومیست، اما همکاری نکرده و پاسخگو نبودند و وضعیت بناها و محوطههای تاریخی در این استانها چندان معلوم نیست.
فرزاد شریفی ـ مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی ایلام ـ درباره اقداماتی که برای حفاظت آثار تاریخی از آسیبهای ناشی از باران و سیل در این استان انجام شده است، به ایران اکونومیست گفت: پیش از آغاز بارندگیها، در قلعههای تاریخی و بناهایی که در مرکز سیلابهای احتمالی قرار دارند، عملیات نجاتبخشی و پایش آنها را آغاز میکنیم. نمونه آن قلعه «شاخ» در شهرستان دهلران است که عملیات نجاتبخشی آن را قبل از سیل تابستانی که رخ داد، انجام داده بودیم و مشکلی هم برای آن پیش نیامد. همچنین تیم کارشناسی در معاونت میراثفرهنگی فهرستی از آثار در خطر که احتمال ریزش هم دارند، تهیه میکنند تا قبل از فصلهای بارانزا، عملیات استحکامبخشی برای آنها انجام شود.
مهدی عابدینی ـ معاون میراثفرهنگی استان مازندران ـ نیز گفت: تعدادی خانه تاریخی داریم که در اختیار مالکان شخصی هستند و از آنها استفاده میشود، مسلما چنین بناهایی توسط مالکان پایش و محافظت میشود. در مقابل، بناهایی هم داریم که ساکن ندارند، اما مالکانی دارند که اقدامات حفاظتی بنا را انجام میدهند. میراث فرهنگی هم مرمت برخی از این بناهای تاریخی را برعهده دارد، برای مثال سقف آنها را برای پیشگیری از خطرات احتمالی باران و برف مرمت میکنند.
او همچنین اظهار کرد: بافتهای تاریخی در استان مازندران از ابتدا معماری مطابق با باران داشته و اصولا در سیل آسیبی نمیبینند. این معماری و بافت که شامل سقفهای شیروانی، راههای خروجی آب و زهیکشی داخل کوچهها هستند، اکثرا با بارشها سازگار شدهاند.
عابدینی گفت: محوطهها و تپههای تاریخی که کاوش نشدهاند، مشکلی در برابر باران نخواهند داشت، اما باید برای تپههای کاوششده با داربست، حَلَب گالوانیزه و ایرانیت پوشش ایجاد میکنیم تا معماری از خاک بیرون آمده آسیب نبیند. نمونه آن «گوهر تپه» در بهشهر است که از قدیم اقداماتی برای آن انجام دادهایم و نزدیک به ده پانزه سال است که پوشش و سقف دارد. همچنین «آتشکده سوادکوه» را که کاوش کردهایم، در حال حاضر نصب پوشش و سقف است که در زمستان امسال از برف و باران آسیب نبیند.
تخریب بافت تاریخی یزد در سیل تابستان ۱۴۰۱جلیل جباری ـ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجان غربی ـ نیز با اشاره به اینکه سیل به محوطهها و باران به بناهای تاریخی حتما آسیب میرساند، درباره تمهیدات این استان به ایران اکونومیست گفت: ما برای پیشگیری از این آسیبها منتظر فصل بارندگی نمیشویم و اقدامات حفاظتی و مرمتی آثار تاریخی را از قبل انجام میدهیم. اگر بنایی لازم داشته باشد پوششهای حفاظتی برای آن میگذاریم، روی محوطهها و بقایای معماری معمولا لایههای کاهگلی استفاده میشود تا از شش ماه دوم سال به راحتی گذر کنند. «محوطه تاریخی حسنلو»، «محوطه تخت سلیمان» و بنای «قره کلیسا» در شمال استان از جمله آثاری هستند که برای آنها پوششهای حفاظتی ایجاد شده است تا در برابر بارندگی آسیب نبینند.
روحالله محمدی ـ معاون میراثفرهنگی استان اردبیل ـ هم به اقداماتی که برای پیشگیری از آسیبِ باران و سیل، برای برخی از بناهای تاریخی این استان انجام شده است، اشاره کرد و گفت: بناهایی که زیر نظر میراث فرهنگی است مانند «شیخ صفی»، «جمعه مسجد اردبیل» و «مجموعه شیخ کلهران» به صورت دورهای و مکرر توسط گروههای مرمتی و حفاظتی پایش میشوند. در فصل بارانزا و سرما هم این پایشها ادامهدار است، خصوصا وضعیت پوششهای پشتبام. تمام هدف این است که آسیبهای احتمالی به حداقل ممکن برسد. واقعیت این است که بودجههای مرمتی خیلی کمتر از نیاز است و نمیشود در همه محوطهها و بناها به صورت ایدهآل این اقدامات انجام شود، بنابراین حفاظت و پایش بناها برای جلوگیری از تخریب مهمتر است. برای «کاروانسرای شاهعباسی» که نامزد ثبت جهانی است، پوشش سقف آن را که خاکی بود و علفهای هرز روی آن درآمده است را با آجر و لایه آهک مرمت کردیم. داخل آن را نیز به صورت اصولی مرمت کردیم تا در فصل سرما پایداری و مقاومت آن نسبت به برف وباران بیشتر شود.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: آذربایجان غربی ، اردبیل ، مازندران ، ایلام ، سیل ، تخریب آثار و بناهای تاریخی
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: آذربایجان غربی اردبیل مازندران ایلام سیل تخریب آثار و بناهای تاریخی محوطه های تاریخی ایران اکونومیست برای پیشگیری سیل تابستان بناهای تاریخی میراث فرهنگی محوطه ها استان ها شده اند برای آن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۴۱۱۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اسکن محوطه کمرزرین اصفهان انجام شد/ تلاش برای آغاز فصل دوم کاوش
به گزارش خبرنگار مهر، در ۲۰۰ متری مسجد جامع عتیق اصفهان که قدمت زیادی دارد، در جایی که قرار است ادامه پروژه مخرب میدانی در اصفهان باشد و در ادامه ساخت و سازها برای افزایش مراکز تجاری شهر تاریخی اصفهان، یافتههایی به دست آمده که بررسی آنها بخشی از تاریخ این شهر را ورق میزند.
کمرزرین نام منطقهای است که در آن، باستان شناسان یافتههای انسانی، باستانی و برخی اشیا پیدا کردهاند. فصل اول عملیات باستان شناسی در این محدوده انجام شده و حالا باستان شناسان آماده میشوند تا بتوانند فصل دوم را آغاز کنند.
علی شجاعی اصفهانی دکترای باستان شناسی کشور که سرپرستی پروژه کمر زرین اصفهان را بر عهده دارد به خبرنگار مهر گفت: فصل اول کاوش باستان شناسی در این محوطه انجام شد و آماده میشویم تا اسکن کامل از محوطه انجام شود و برای فصل دوم نیز برنامه ریزی میکنیم. فصل اول پربار بود و یافتههای ارزشمندی از ادوار مختلف داشتیم و فکر میکنیم از دوران اسلامی و از قرن ۳ و ۴ هجری تا قاجار تاریخ این یافتهها باشد که البته باید بررسی دقیقتری شوند. کاوشها در هفت متری زیر آسفالت انجام شده است. همچنان در این محوطه آثار داریم و هنوز به خاک بکر نرسیدهایم. حدس می زنم اگر ترانشه ای که برای لایه نگاری زده شده، کار شود، باز هم یافتههای فرهنگی داشته باشیم و شاید بلتوانیم شواهدی از دوران قبل از اسلام هم پیدا کنیم.
وی گفت: گذری که در آن هستیم به نظر میرسد مجموعه کارگاههایی برای پخت سفال بوده است چون کورهای در اینجا به دست آمده که نمونه آن در اصفهان تا کنون پیدا نشده است. نمونههایی که قبلاً به دست آمده مربوط به چند دهه پیش است که در خارج از اصفهان به دست آمده ولی این نمونه خیلی خوبی بوده است ولی گودبرداری و خاک برداری که در اینجا شده به آن آسیب زیادی وارد کرده است.
شجاعی اصفهانی ادامه داد: تنبوشههای سفالی با این ابعاد در محوطههای تاریخی نداشتهایم و نشان میدهد که این محوطه چقدر مهم بوده است. هر جای این منطقه که به آن دست گذاشته شود حتماً یافتههای فرهنگی دارد چون در نزدیکی مسجد جامع عتیق است. این مسجد در شکل گیری شهر اصفهان و اتفاقاتی که برای آن افتاده بسیار مهم بوده است. تا کنون فکر میکنم ده لایه تاریخی شناسایی کنیم البته لازم است که سفالها بررسی بیشتری شود.
این باستان شناس گفت: در کل مسیری که کاوش کردیم آثار داشتهایم بخش دیگر هم باید کاوش شود و مسیر دسترسی عابر پیاده تا مسجد نیز در این بخش ایجاد شود. بنابراین فعلاً در این بخش باید کار بیشتری انجام شود. من در جریان خطوط متروی اصفهان نیستم ولی می دانم که در نزدیکی مسجد جامع ایستگاه مترو وجود دارد! لایههای تاریخی زیادی در اینجا از بین رفته است اینجا پاساژ تجاری وجود دارد که تا چندین متر زیر زمین رفته است و همانطور که در اینجا ما لایههای فرهنگی و تاریخی زیادی داشته ایم حتماً زیر آن هم این لایهها وجود داشته که با این پاساژ و گودبرداریهای انجام گرفته از بین رفته است.
وی افزود: اسکن لیزر و نقشه برداری این محوطه تاریخی انجام شد و تمام جزئیات را با دقت بالا اسکن کردیم. این دستگاه مدرنی است که میتواند دادههای زیادی به ما بدهد.
محوطه تاریخی کمرزرین با وجود اینکه در میان یک گذر قرار دارد و رو به رویش یک مجتمع تجاری بزرگ درحال ساخت است و در چند قدمی آن مسجد سلجوقی و مهم عتیق واقع شده، در خطر است. چون از آن طرف هنوز ساخت و سازها در اطرافش در حال انجام است. آیا کسی به این فکر میکند که ساخت و سازهای اخیر چقدر از دادههای تاریخی این شهر را از بین برده است؟
کد خبر 6088865 فاطمه کریمی